عبدالواحد مُنظِم، پیش گام جنبش جدیدیه
Authors
abstract
در سدۀ بیستم میلادی، محققان دوران شوروی از تحلیل عمیق و همه جانبه راجع به نمایندگان جنبش جدیدیه دور مانده بودند؛ اما در دو دهۀ اخیر تحقیق و پژوهش دربارۀ این گروه که در تاریخ با نام «جدیدان» و آثارشان با عنوان «ادبیات جدیدی» شناخته می شود، در میان پژوهشگران تاجیکی رونق گرفته است. از میان نمایندگان نسل دوم معارف پروران تاجیک مقام و منزلت عبدالواحد منظم در جنبش جدیدی و بیداری فکری بسیار بزرگ است. در تاریخ افکار سیاسی و اجتماعی تاجیک، در کنار خدمات ادبی- مدنی، خدمت منظم در نسخه برداری نوادرالوقایع احمد مخدوم دانش و مجموعۀ اشعار محمدصدیق حیرت را نمی توان نادیده گرفت. بی مبالغه باید تأکید کرد که نوادرالوقایع در شکل گیری شخصیت منظم و انقلاب فکری او نقشی بزرگ داشته است. منظم در کنار آشنایی با این اثر، از طریق مطالعۀ نشریاتی مثل حبل المتین، صراط المستقیم، وقت، ملانصرالدین، سمرقند و... با بسیاری از مسئله ها و حوادث آغاز سدۀ بیست میلادی آشنا شد. همچنین او در راستای گسترش فعالیت های معارف پرورانۀ خود به تدوین کتاب های تعلیمی برای مکتب بچگان پرداخت؛ اما متأسفانه مکتب او در مدت کوتاهی ازسوی عوامل ارتجاعی بسته شد. پس از آن منظم با همکاری عدۀ دیگری چون عینی، حمدی، منصوراف و... سازمانی مخفی با نام «تربیت اطفال» تأسیس کرد و در ادامه با همکاری اعضای فعال این سازمان اقدام به تأسیس اولین روزنامه به زبان تاجیکی باعنوان بخارای شریف و بعد از آن نیز شروع به چاپ روزنامه ای ازبکی با نام توران کرد. او مدتی نیز ریاست فرقۀ جوان بخاریان را برعهد داشت که بعد از تشکیل شعبۀ مسکویی این فرقه، از فعالیت در آن دست کشید.
similar resources
عبدالواحد مُنظِم، پیش‌گام جنبش جدیدیه
در سدۀ بیستم میلادی، محققان دوران شوروی از تحلیل عمیق و همه‌جانبه راجع به نمایندگان جنبش جدیدیه دور مانده بودند؛ اما در دو دهۀ اخیر تحقیق و پژوهش دربارۀ این گروه که در تاریخ با نام «جدیدان» و آثارشان با عنوان «ادبیات جدیدی» شناخته می‌شود، در میان پژوهشگران تاجیکی رونق گرفته است. از میان نمایندگان نسل دوم معارف‌پروران تاجیک مقام و منزلت عبدالواحد منظم در جنبش جدیدی و بیداری فکری بسیار بزرگ است. ...
full textجدیدیه در خجند
در آغاز قرن بیستم در منطقۀ آسیای مرکزی و به‌ویژه در شهرهای بزرگ آن ازجمله سمرقند، بخارا، تاشکند، خوقند، خجند و... جنبش فرهنگی و اجتماعی جدیدیه عرض هستی کرد که در ترویج خودشناسی ملی، رشد حس وطن‌دوستی، تشکیل مکتب و معارف، بیداری فکری، ترغیب آموزش علم و فرهنگ، تلقین آرمان‌های انسان‌پروری و افکار دموکراسی در کشور نقش معین داشت. در این مقاله، ضمن معرفی خادمان و جانب‌داران این جنبش، مهم‌ترین مکتب‌های...
full textجدیدیه، اسلام و روسی‌گردانی: نقش جدیدیه در گذار آسیای مرکزی از دورۀ اسلامی به دورۀ شوروی
در دهه‌های واپسین سدۀ نوزدهم/سیزدهم یک جنبش فکری در حوزۀ مسلمان‌نشین روسیۀ تزاری ظهور کرد که بعدها به جدیدیه شهرت یافت. خاستگاه نخستین این جنبش، تاتارستان و کریمه و بنیانگذار آن روشنفکری تاتار به نام اسماعیل گاسپرینسکی (گاسپیرالی/غصپری) بود. هدف اصلی جنبشی که او به راه انداخت، اصلاح نظام آموزش در جوامع مسلمان روسیه به عنوان گام نخست و بنیادی برای اصلاح فرهنگی و اجتماعی این جوامع بود. گاسپرینسک...
full textجدیدیه در خجند
در آغاز قرن بیستم در منطقۀ آسیای مرکزی و به ویژه در شهرهای بزرگ آن ازجمله سمرقند، بخارا، تاشکند، خوقند، خجند و... جنبش فرهنگی و اجتماعی جدیدیه عرض هستی کرد که در ترویج خودشناسی ملی، رشد حس وطن دوستی، تشکیل مکتب و معارف، بیداری فکری، ترغیب آموزش علم و فرهنگ، تلقین آرمان های انسان پروری و افکار دموکراسی در کشور نقش معین داشت. در این مقاله، ضمن معرفی خادمان و جانب داران این جنبش، مهم ترین مکتب های...
full textتشخیص بالینی گام به گام
مردی 46 ساله با سابقه اسهال متناوب ده ماهه که فواصل اسهال و توقف آن از نظر زمانی کوتاه‌تر شده است، به علت اسهال شدید و عدم بهبودی به اورژانس بیمارستان مراجعه می نماید. در بررسی بالینی بیمار هوشیار و از سردرد، تهوع و اسهال آبکی فراوان شاکی بود. همکاری لازم برای ارائه‌ی شرح حال نداشت و کم حوصله و تحریک‌پذیر بود. در بررسی علایم حیاتی 80/120BP= میلی‌متر جیوه ودرجه حرارت دهانی 8/36، تعدادضربان قلب ...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
رودکی ( پژوهش های زبانی و ادبی در آسیای مرکزی )جلد ۱۰، شماره ۲۳، صفحات ۲۱-۳۶
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023